آغاز حمله ترکیه به مناطق کردنشین شمال سوریه، باعث نگرانی صدها تن از زنان و کودکان تاجیک، که در اردوگاه ارتش کردهای این منطقه به سر میبرند، شده است؛ دولت تاجیکستان در صدد بازگرداندن آنها به کشور است اما حتی بازگرداندن این کودکان به تاجیکستان مستلزم صرف زمان و هزینه بالا برای تطابق آنها با محیط و اجتماع است.
آغاز حمله ترکیه به مناطق کردنشین شمال سوریه، باعث نگرانی صدها تن از زنان و کودکان تاجیک، که در اردوگاه ارتش کردهای این منطقه به سر میبرند، شده است؛ دولت تاجیکستان در صدد بازگرداندن آنها به کشور است اما حتی بازگرداندن این کودکان به تاجیکستان مستلزم صرف زمان و هزینه بالا برای تطابق آنها با محیط و اجتماع است.
به گزارش رسانه های آسیای میانه، ده ها تن از کودکان تاجیکستانی که با مادران خود در قلمروهای داعش به سر میبردند، در حال حاضر به کشورشان بازگردانده شدهاند اما هنوز مسئله تطابق آنها با جامعه و زندگی خارج از این اردوگاه ها مطرح است.
**مرحله دوم بازگرداندن
مقامات تاجیکستان اخیرا برای بازگرداندن زنان و کودکان مقیم اردوگاه های داعش در سوریه که طبق ارزیابی های سازمان ملل در وضعیت اسفناکی زندگی میکردند، اعلام آمادگی کرده است. این موضوع روز پنجم اکتبر (۱۳ مهر) توسط سفیر تاجیکستان در عراق عنوان شد؛ وی گفت که مذاکراتی در مورد بازگرداندن این زنان و کودکان به تاجیکستان با مقامات سوریه انجام شده است.
طبق گزارش مقامات تاجیک، در حال حاضر در قلمروهای سوریه بیش از ۵۰۰ زن و کودک تاجیک از اعضای خانواده های جنگجویان کشته شده داعشی، نگهداری میشوند.
بر اساس آمار ۹۰ نفر از جمعیت آنها را زنان، ۲۰۰ نفر را دختران و ۲۴۰ نفر را پسران تشکیل می دهند. کودکان بین یک تا ۱۷ سال سن دارند. حدود ۱۳۲ نفر از آنها نیز طی دو سال اخیر متولد شدهاند. اکثر آنها پدر یا مادر یا هر دو را از دست دادهاند.
اگر مقامات تاجیکستان با مقامات سوریه به توافق برسند، این دومین مرحله بازگردانی شهروندان تاجیک از این قلمروها خواهد بود. پیش تر در تاریخ ۳۰ آوریل نیز، تاجیکستان ۸۴ کودک را از این اردوگاه ها به تاجیکستان بازگرداند. مادر بیشتر این کودکان در زندان به اتهام همکاری با داعش و گروه های تروریستی در زندان به سر میبرند.
**رویکردهای مختلف مطابقت کودکان
جامعه تاجیکستان از تصمیم مقامات در مورد بازگرداندن این کودکان بسیار اتقبال کرد. حتی رسانه ها از درخواست به فرزندخواندگی این کودکان از طرف حدود ۳۵ خانواده خبر دادند. خویشاوندان دور و نزدیک این کودکان نیز بارها آمادگی خود را برای تحت حمایت گرفتن این کودکان اعلام کردند. با وجود این، مقامات برای سپردن کودکان به این خانواده ها عجله نمیکند. این کودکان به پرورشگاه و کانون نگهداری از کودکان و نوجوانان سپرده خواهند شد.
پیش تر، روان شناسان بینالمللی سازمان صلیب سرخ توصیه کرده بودند برای مطابقت هرچه سریعتر این کودکان با محیط و اجتماع، هرچه سریع تر آنها به این خانواده ها پسپارند.
به گفته روانشناسان، این چندگانگی و رویکردهای مختلف در این باره به این دلیل است که این یک پدیده کاملا جدید است که راه حل فراگیر ندارد. حتی اگر آنها در مراکز نگهداری از کودکان نگهداری شوند خوشاوندانشان باید زود به زود ازحال آنها باخبر شوند، آنها باید طعم مهر و محبت را بچشند و این لازمه تطابق با محیط و اجتماع است.
**ترسها و امیدها
برخی روانشناسان نیز به دلیل تمایل ناخودآگاه این کودکان به خشونت، آنها را تهدیدی برای اطرافیان می دانند. با توجه به دیدگاه های افراطگرایانه برخی از این کودکان که از ابتدای تولد با آن درگیر بودهاند، بهتر است مدتی از آنها تحت شرایط خاص نگهداری و توسط روانشناسان کمک هایی دریافت کنند. به عقیده آنها، امکان کمک و بهبود شرایط روحی و روانی این کودکان در قدم اول به سن آنها بستگی دارد.
همچنین دیر یا زود این سوال برای این کودکان زیر ۱۰ سال که پدر و مادر خود را از دست دادهاند پیش می آید که دلیل مرگ آنها چه بوده است و به دنبال گناهکار میگردند. اما یکی از روانشناسان تاجیک میگوید عملیات تطابق و بهبود شرایط روانی برخی از این کودکان در مراحل ابتدایی با موفقیت سپری شده است.
ایرنا