پس از تبدیل ایاصوفیه از موزه به مسجد توسط دولت آنکارا، کلیسای ارتدوکس یونانی ایالاتمتحده از کارشناسان سازمان ملل خواست تا از میراث فرهنگی مسیحیت ارتدوکس در ترکیه محافظت کنند.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در اقدامیکه تحسین مسلمانان و مخالفت گسترده بینالمللی را به همراه داشت، در ماه ژوئیه حکمی صادر کرد که ایا صوفیه را بار دیگر به محل عبادت مسلمانان تبدیل کرد. این سازه که جزو میراث جهانی یونسکو نیز هست، قرنها به عنوان یکی از مهمترین کلیساهای جامع مسیحیت و مسجد و ۸۶ سال نیز به عنوان موزه مورد استفاده قرار میگرفت. اردوغان ماه گذشته نیز از تصمیم خود برای تبدیل کلیسای منجی مقدس در “چورا”، یک کلیسای دیگر دوره بیزانس در استانبول، به مسجد خبر داد.
“کریستینا هیورئاس”، مشاور اسقف اعظم آمریکا در یک بیانیهای ایمیلی به آسوشیتدپرس گفت: با تغییر یکجانبه وضعیت، سازه و نام این بناهای یونسکو که برای مسیحیان ارتدوکس اهمیت ویژهای دارد، ترکیه در حال نقض الزامات خود تحت قانون بینالمللی برای حفظ میراث فرهنگی و احترام به آزادیهای سیاسی، فرهنگی و مذهبی مسیحیان ارتدوکس در ترکیه و خارج کشور است. اسقف اعظم یونانی “امیدوار است که فشار بینالمللی از سازمان ملل و نهادهای آن- از جمله یونسکو و کشورهای عضو آن ترکیه را تشویق کند که تصمیم خود را مبنی بر تبدیل بناهای میراث جهانی به مسجد، تغییر دهد. “
دولت ترکیه، که وعده داده از ایا صوفیه حفاظت کند و درهای آن را خارج از ساعات نماز به روی بازدیدکنندگان باز بگذارد، واکنش فوری نسبت به این بیانیه نشان نداده است.
ایا صوفیه که توسط امپراتور بیزانسی “ژوستینیان” در سال ۵۳۷ میلادی ساخته شده، با فتح استانبول توسط عثمانیها در ۱۴۵۳ به مسجد تبدیل شد. مصطفی کمال آتاتورک، رهبر مؤسس جمهوری سکولار ترکیه این سازه را در سال ۱۹۳۴ به موزه تبدیل کرد.
اردوغان که حزبش در جنبش اسلامی ترکیه ریشه دارد، بار دیگر این ساختمان را با وجود درخواستهایی که مبنی بر نگهداری آن به عنوان موزه در احترام به میراث چند مذهبی استانبول وجود داشت، به مسجد تبدیل کرد.
عمدتاً تصور میشد که این اقدام، در جهت تحکیم حمایت محافظهکارانه و مذهبی حزب حاکم در زمانی است که محبوبیت آن به خاطر رکود اقتصادی رو به کاهش است.
منبع: ایسنا