در برخى از روایات آمده است که وقتى حضرت مهدى، علیهالسلام، ظهور کند مردم را »به امر جدید« و یا »کتاب جدید« دعوت خواهد کرد، از جمله آن روایتها است روایتى از امام صادق، علیهالسلام، که در آن آمده است:
وقتى قائم، علیهالسلام، ظهور کند به امر جدیدى مردم را دعوت خواهند کرد، همانطور که پیامبر اکرم، صلّىاللَّهعلیهوآله، مردم را پس از بعثت به امر و آیین جدیدى فرا مىخواندند.۱
در مقابل براساس اعتقاد همه مسلمانان دین اسلام آخرین دین الهى و کتاب قرآن آخرین کتاب وحى است که به بشر نازل شده است و گذشته از این در تعداد زیادى از روایات تصریح شده است، امام زمان، علیهالسلام، مردم را به اطاعت کامل از دین اسلام و احکام حیاتبخش آن دعوت خواهد کرد. در این باره از رسول خدا، صلّىاللَّهعلیهوآله، نقل شده است که:
قائم از فرزندان من است. اسم او اسم من و کنیه او کنیه من و خوى و رفتار او همانند سیره و رفتار من است، مردم را بر اطاعت از احکام دین من فرا مىخواند و آنها را به رعایت دستورات قرآن دعوت مىکند. ۲
از دقت در مجموعه این روایات بوضوح روشن مىشود که هدف امام زمان، علیهالسلام، ترویج و حاکمیت بخشیدن به احکام اسلام و تجدید عظمت آن است، وگرنه موضوع آوردن یا مطرح کردن آیین جدید بهغیر از اسلام به دلالت آیات صریح قرآن و روایات متواتر اهل بیت، علیهمالسلام، منتفى است.
امّا اینکه چرا از عملکرد آن حضرت بهعنوان امر جدید یاد مىشود؟ علت آن است که در طول تاریخ بهویژه در دوران غیبت مردم دراثر کوتاهى و غفلت یا جهل و نادانى بدعتهاى زیادى را در دین ایجاد مىکنند و به جهت منافع زودگذر دنیوى خود به خیال اینکه عدول از احکام الهى آنها را زودتر و یا راحتتر به آن اهداف مىرساند بسیارى از احکام قرآن و اسلام را نادیده مىگیرند یا آنها را به میل خود تفسیر و تأویل مىنمایند و درنتیجه این کار اسلام واقعى به فراموشى سپرده مىشود، لذا وقتى امام زمان، علیهالسلام، ظهور مىکنند بدون توجه به میل و خواست مردم احکام خداوند را به همان صورت که صادر شده است به اجرا درمىآورند و بدیهى است که این کار در نظر مردمى که خیلى از این احکام را به کنار نهاده بودند یا آنها را به گونهاى دیگر معنى مىکردند تازگى خواهد داشت و با اسلام مصطلح و رایج در بین آنها فرق خواهد کرد، درنتیجه با خود خواهند گفت آن حضرت به اسلامى غیر از آن اسلامى که ما مىشناسیم دعوت مىکند.
بنابراین باید گفت چون مردم در آن زمان خیلى از ارکان مهم و اساسى اسلام را رها کرده و به ظواهر آن اکتفاء نمودهاند و به اصطلاح اسلام را در نماز و روزه و… خلاصه کردهاند با دیدن اینکه امام زمان، علیهالسلام، در تمام زمینهها به لزوم رعایت احکام خاصى که ریشههاى وابستگى به دیگران و تأثیرپذیرى از فرهنگ بیگانگان را قطع مىکند و هرگونه ظلم و ستم و امتیاز طلبىهاى نادرست اجتماعى را از متولیان دروغین امور سلب مىکند و… پافشارى مىنمایند، درحالیکه این امور را آنها تاکنون به اسم قوانین اسلامى ایجاد و رواج داده بودند، بدیهى است که با مشاهده چنین وضعى حتى برخى از متولیان مراکز مذهبى و فرهنگى نیز به مقابله با آن حضرت برخواهند خاست؛ چرا که اولاً مضمون دعوت آن حضرت را به ضرر موقعیت خویش مىبینند و ثانیاً آنها را مخالف با آنچه که تا آنروز به اسم اسلام مىشناختند ارزیابى مىکنند.
امام صادق، علیهالسلام، در روایتى به این حقیقت اینگونه اشاره مىکنند: وقتى که قائم، علیهالسلام، قیام کنند مردم را به اسلام جدید (واقعى) دعوت خواهند کرد و آنها را بهسوى احکامى که کهنه بهنظر مىرسند و عموم مردم از آن دور افتادهاند هدایت خواهد نمود.۳
نکته دیگر آنکه اصولاً یکى از حکمتهاى اصلى نامیده شدن امام زمان، علیهالسلام، به »مهدى« آن است که آن حضرت مردم را به آنچه که از دور شدهاند یعنى احکام واقعى اسلام هدایت خواهد کرد.
ماهنامه موعود شماره ۲۷
پىنوشتها:
۱. اثباه الهداه، ج ۷، ص ۱۱۰.
۲. همان، ج ۷، ص ۵۲.
۳. ارشاد مفید، ص ۳۴۳.