گلستان مهدوى

گزارشى از فعالیتهاى کتابخانه و مدرسه تخصصى حضرت ولى عصر، علیه السلام (اصفهان)

مقدمه
روبروى یکى از ورودیهاى بازار قدیمى شهر اصفهان که بیشتر مدارس علمیه این شهر با دهها و صدها سال سابقه درآن قرار دارد تابلوى بزرگى با عنوان »کتابخانه و مدرسه تخصصى حضرت ولى عصر، علیه السلام« چشم نوازى مى کند. با قدم گذاشتن در کوچه و پرس و جو از افراد مى بینیم اینجا هم مثل دیگر جاهایى که منسوب به حضرت است بوى غربت عجیبى مى دهد. محیط مدرسه و کتابخانه ظاهرش بیشتر به منزل مسکونى شباهت دارد و تابلوى کوچکى که چندان وضوحى هم ندارد بر سر در آن نصب شده است.
مجموعه شامل دو بخش است: اول مدرسه و دوم کتابخانه. برخلاف اکثر مدارس در حوزه هاى علمیه در این مدرسه سعى شده عمده فعالیتها و مطالعات روى بحثهاى کلامى متمرکز شود، نه فقهى.
کتابخانه این مجموعه شامل چند بخش است: بخشى را کتب تخصصى راجع به حضرت مهدى، علیه السلام، تشکیل مى دهد که حاوى بیش از ۱۰۰۰ عنوان کتاب چاپى و خطى، قدیمى و جدید به زبانهاى فارسى، عربى، ترکى، انگلیسى و… است و بخش دیگر را کتابهاى مرجع که دربر گیرنده موضوعات مختلفى مانند تاریخ، رجال، فقه، تفسیر، حدیث و… است.
علاوه بر قسمت نوارخانه که شامل بیش از هزار عنوان کاست درمورد مباحث امام شناسى و مهدویت است، مى توان یکى از بخشهاى مهم کتابخانه را واحد انتشارات آن دانست که اقدام به احیاء و ترجمه و انتشار کتب و آثارى درمورد حضرت مهدى، علیه السلام، نموده است.
براى آشنایى بیشتر با این مجموعه پاى صحبتهاى صمیمانه حجهالاسلام والمسلمین سید محمود بحرالعلوم میردامادى بنیانگذار مجموعه نشستیم و از محضر ایشان استفاده کردیم که مشروح این گفت و گو تقدیم حضورتان مى گردد.

لطفاً بفرمائید مدرسه و کتابخانه تخصصى حضرت ولى عصر، علیه السلام، از چه زمانى و با چه انگیزه اى شروع به فعالیت نمود؟
بسم اللَّه الرحمن الرحیم. الحمدللَّه الذى جعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمؤمنین و الائمه، علیهم السلام، ظاهراً سال ۶۰ یا ۶۱ با کتابى که در دانشگاه پخش شده بود مواجه شدم، که در آن نویسنده شطحیات حلاج را تفسیرهاى ماتریالیستى کرده بود و مجموعاً محتواى کتاب رد اسلام و مکتب توحید و مبانى تشیع بود و متأسفانه دشمنان اسلام و بعضاً دوستان نادان آن وقت این کتاب را نشر داده بودند. وقتى من با این کتاب مواجه شدم احساس کردم که باید پاسخى بنویسیم و جوابى بدهیم. لذا خدمت امام، رضوان اللَّه علیه، رسیدم کتاب را به ایشان نشان دادم، ایشان هم فرمودند: رد کنید! بعد با مرحوم آیت اللَّه العظمى گلپایگانى، رضوان اللَّه علیه، مطرح کردم. ایشان هم همینطور دستور دادند! با اشراف آیت اللَّه العظمى آقاى صافى گلپایگانى ما براى این کتاب ردیّه اى فراهم کردیم به نام »دروغپردازى پشتوانه ماتریالیسم« که در ده هزار جلد چاپ شد و در مراکز علمى و فرهنگى و حتى در خارج از کشور توسط آیت اللَّه مرحوم آقاى سعید طهرانى، قدّس سرّه، پخش شد، خصوصاً جاهایى که آن کتاب انحرافى و ماتریالیستى پخش شده بود از آن تاریخ به بعد فکر نوشتن بخصوص در موضوع عقاید، موضوع دفاع از ولایت و امام زمان، علیه السلام، در بنده تقویت شد، بعد از آن کتابى نوشتیم به نام انتخاب برترین سیستم رد مارکسیسم به صورت مناظره که این کتاب با تأیید آیت اللَّه مصباح یزدى تجدید چاپ شده است. بعد هم کتابهاى دیگرى که در زمینه امامت، ولایت، امام زمان، علیه السلام، برخى از کتب جدّمان مرحوم میرداماد، قدّس سرّه، مثل شرعه التسمیه راجع به حرمت تسمیه امام زمان، علیه السلام، شرح تقدمه، تقویم الایمان در ولایت امیر مؤمنان، علیه السلام، تعلیقه بر صحیفه سجادیه منتشر کردیم. تا سال ۶۴ که بنده از قم به اصفهان آمدم و عنوان کارمان مهدیه میرداماد بود. کارهایى که انجام مى دادیم بیشتر تحت این عنوان بود. بیشتر به کتب مرحوم میرداماد نظر داشتیم و احیاء این کتب سال ۷۲ بنده در قائمیه اصفهان دعاى ندبه مى خواندم و صبحهاى جمعه در مجالس ندبه شرکت مى کردیم. تا اینکه احساس کردم کار درباره حضرت کم شده است. تشنه زیاد و آب کم است. در آن سال به فکرم رسید در رابطه با حضرت به طور تخصصى کارهایى نظیر جمع آورى کتبى که راجع به حضرت است اعم از خطى و چاپى، فارسى و عربى و زبانهاى دیگر و حتى کتابهایى که علیه نوشته مى شود داشته باشیم یا آنهایى که علیه است بر آنها ردّیه بنویسیم، آنهایى که در راستاى تشریح مبانى مهدویت است سازندگى دارند اگر خطى است چاپ بکنیم، اگر چاپ شده و مثلاً عربى است، ترجمه کنیم و یا به عکس و در این زمینه بناى کار را گذاشتیم. در آن وقت هنوز این مطلب به ذهنم نمى آید که در جایى حتى در حوزه علمیه قم گفته یا پیشنهاد شده بود. وقتى من به آیت اللَّه العظمى آقاى صافى گلپایگانى پیشنهاد کردم ایشان خیلى استقبال کردند.
همینطور از اساتید دیگر بعضى از علما و مراجع دیگر، بحمداللَّه با تأیید خداوند متعال و عنایات حضرت صاحب، علیه السلام، و الطاف آقایان مراجع و علما شروع به کار کردیم. چند نمایشگاه کتاب در اینجا قرار دادیم با اینکه جاى ما وسیع نیست. امّإ؛ نمایشگاه هاى خیلى خوبى ازنظر کمى و کیفى برگزار شد و علماى اصفهان و اساتید حوزه و دانشگاه و نسل جوان ازجمله آیت اللَّه مظاهرى به مدرسه آمده سخنرانى کردند. بحمداللَّه تا الان موفق بوده ایم به نشر بعضى از آثار، جمع آورى بیش از ۱۰۰۰ عنوان راجع به حضرت نوارخانه اى که آقایان تشکیل دادند از سخنرانى علما درباره امام زمان، علیه السلام.
تا به حال چه فعالیتهایى داشته اید و حوزه عملکردتان چقدر بوده است؟
هدف، هدف بلندى است، بنده در فکرم بوده و هست که یک کار جهانى بکنیم، یعنى پاسخگوى سؤالات و شبهات در کل عالم باشیم. عنوان مدرسه و کتابخانه تخصصى حضرت ولى عصر، علیه السلام، مدرسه اش جنبه عقاید دارد نه فقه و اصول چون اعزام مبلغ داریم از طرف آقایان مراجع مأذون هستیم وجوه سهم امام، علیه السلام، را دریافت کنیم و مبلغ اعزام کنیم به شهرهایى که محدودند و شیعه در اقلیت است. خوب این آقایان باید یک دوره ببینند، کلاس عقاید ببینند، بخصوص در بخش ولایت در بخش امام زمان، علیه السلام، اینجا مدرسه اش به این عنوان است. براى طبقه دانشجو همچنین کلاسهاى سخنرانى داریم. از اساتید دعوت کرده ایم تا بحال از بسیارى از آقایان بهره برده ایم. خود بنده هم شبهاى جمعه در اینجا جلسه دارم و بحثمان بحث امامت است و امام شناسى از دیدگاه قرآن و روایات و بحمداللَّه در استان یک مرکزى است شناخته شده و فراتر به طورى که از شهرهاى مختلف و استانهاى مختلف براى ما سؤال مى فرستند، ما جواب مى دهیم و مقالاتى که در برخى مجلات داده ایم از جمله مجله موعود چاپ شده است. از نظر بفعد خارجى با اینکه امکانات ما خیلى محدود است خود شما شاهد هستید که بعضى از محققان خارجى که به اصفهان براى تحقیق یا دیدن آثار باستانى آمدند، به این مرکز مراجعه کرده اند و بعد از بحث و صحبت بعضى از آنها اسلام آوردند از جمله آقاى So-Miake که از ژاپن آمد، چند شب اینجا ماند. بعد از بحث و صحبت ایشان مسلمان شد. شیعه شد. از سوئد داشتیم و کشورهاى دیگر. اخیراً آقایى آمدند اینجا از ایتالیا که در ۱۹۹۵ میلادى یعنى حدود ۵ سال پیش مسلمان شده بودند در لندن شیعه شده بودند. خانم ایشان هم سنى بودند، شیعه شده بود و ایشان آمدند اینجا براى تحقیق درباب حضرت مهدى، علیه السلام، دو، سه شب هم میهمان ما بودند. سؤالهایى داشتند، ما جواب دادیم بحمداللَّه با امکانات کم هم داخل استان و هم در سطح کشور و هم ازنظر بعد خارجى فعالیتهایى داشته ایم و داریم.
نتیجه و اثر فعالیتهاى خود را چگونه مى بینید؟
مهمترین نتیجه اى که ما در این چند سال از این مجموعه گرفته ایم این است که مبلغانى در اینجا آمده اند و بهره برده اند از کتب و دروس اینجا و اینها در منعکس کردن مبانى تشیع و مهدویت در بیرون خدماتى داشته اند که این را ما مهمترین محصول اینجا مى دانیم. یعنى اینجا مبلغ ساز بوده است. چه آقایان طلاب و چه آقایان دانشجو، چه داخلى و چه خارجى. اینها مبلغ ولایت شده اند. مثلاً آقاى عبدالرحمن العلى که جریانش سابقاً در مقاله »حیات بخشى حضرت مهدى« در مجله مسجد آیت اللَّه انگجى تبریز با عکس چاپ شده است. ایشان با اینکه خیلى در تسنن تعصب داشت و فکرش وهابى زده هم شده بود و خیلى با تشیع مخالف بود، خودش مى گفت من کتابهاى دکتر تیجانى را آتش زده ام با چنین وضع و تعصبى ایشان سه ماه آمد اینجا و در جلسات ما شرکت کرد. در دروسى که ما داشتیم شرکت کرد، بعد از بحث و صحبت ایشان شیعه شد و یک جزوه و رساله اى نوشت به نام »موعظمتى لکل مسلم« که در آن جزوه از تشیع دفاع کرده است و در آن آیات قرآن و روایات را آورده، در رابطه با بحث مهدویت هم ما سه چهار روزى با ایشان کار کردیم، ایشان زیر بار نمى رفت، البته اصل موضوع را قبول داشت ولى تولد حضرت را منکر بود ولى بحث کردیم از کتب خودشان و بالاخره ایشان قانع شد.
مجموعاً چه محصولات و انتشاراتى تاکنون راجع به حضرت داشته است؟
اولین اثرى که راجع به حضرت صاحب، علیه السلام، ما موفق شدیم نشر بدهیم کتابى است از مرحوم میرداماد، رضوان اللَّه علیه، به نام شرعه التسمیه. روایاتى ما داریم در باب اینکه اسم حضرت را نبرید »م – ح – م – د« ناهیه است. نهى مى کنند ما را از اسم بردن حضرت یک عده اى از مرحوم میرداماد استفتاء کردند که به نظر شما نام بردن حضرت چطور است؟ مرحوم میرداماد قائل به حرمت بودند. ایشان جواب مى دهند که من حرام مى دانم و مشکل است نام بردن حضرت. این فتوایشان مستند به روایاتى است که ناهیه است و به طور مطلق هم زمان غیبت صغرى را شامل مى شود و هم غیبت کبرى را. ایشان مستدل صحبت مى کنند یک بحث فقهى و ولایى به نام شرعه التسمیه. آیت اللَّه العظمى آقاى صافى گلپایگانى نظر داشتند که این کتاب چاپ بشود. ما هم این کتاب را در مشهد مقدس از کتابخانه آستانه گرفتیم. نسخه خطى این کتاب را با نظر جناب آقاى استادى که از محققان و علماى بزرگوار هستند با اشراف و تحقیق ایشان چاپ کردیم. البته چون عربى بود و خواستیم براى فارسى زبانها هم مفید باشد. یک مقدمه اى مشترکاً با جناب آقاى استادى به فارسى نوشتیم و تقریباً یک مقدارى از اصل مطالب کتاب را در این مقدمه فارسى آورده ایم. این اولین اثر راجع به امام زمان، علیه السلام، است و بعد سه رساله درباره امام زمان، علیه السلام، از مرحوم علامه مجلسى، رضوان اللَّه علیه، است که جناب آقاى رجایى که از محققان و علماى بزرگوار قم هستند آقاى حاج آقا مهدى رجایى که بسیارى از کتابهاى قدما را ایشان تحقیق کرده اند و محقق خوبى هستند. تحقیق کرده اند و مقدمه اى که بنده نوشتم چاپ شده است. این دومین اثر راجع به امام زمان، علیه السلام، بعد دو جلد کتاب به نام در محضر دوست است که جلد اولش از آقاى رجایى است که مجموعه اى است شامل ۴۰ تشرّف و دومى از بعضى دوستانمان در همین مرکز که هر دو را بنده بر آنها مقدمه نوشته ام و بعضى مقالاتى که فرستاده ایم براى بعضى مجلات مانند: حیات بخشى حضرت مهدى، علیه السلام، و برخى مقالاتى که مجله موعود چاپ کرده است و همچنین مقاله اى که کانون اندیشه به زبان فرانسه راجع به حضرت صاحب از بنده چاپ کرده اند.
براى آینده چه برنامه هایى درپیش دارید؟
ان شاءاللَّه در نظر داریم جاى وسیعترى پیدا کنیم و این مرکز وسعت پیدا کند هم از نظر جا و هم ازنظر کار و تلاش. کلاسهاى بیشترى بگذاریم بخصوص براى آقایان طلاب. یعنى آقایانى که طلبه اند و در حوزه درس مى خوانند باید قبل از پرداختن به فروع به اصول بپردازند. اصول اعتقادات یعنى کلام و طورى بشود که در برخورد با مکاتب مختلف بتوانند پاسخگو باشند. شبهات امروز و تهاجم فرهنگى و مسائلى که دارد. براى آقایان طلاب کلاسهایى بهتر و بیشتر بگذاریم. براى دانشجویان کتابخانه مان وسعت بیشترى پیدا کند. وقت بیشترى براى خواننده قرار بدهیم. الان با توجه به جاى کم و نامساعد، ما هنوز به آن هدف نرسیده ایم. نشر آثارى که مربوط به حضرت است و خطى است. اخیراً اثرى از مرحوم آیت اللَّه فقیه ایمانى پدر جناب حجهالاسلام والمسلمین آقاى مهدى فقیه ایمانى که هم خودشان، هم پدرشان آثار خوبى راجع به امام زمان، علیه السلام، دارند یافته ایم که راجع به زیارت ناحیه است و خطى است. در نظر داریم این کتاب با اشراف خود آقاى فقیه ایمانى چاپ شود. اینکه تنها در ایّام نیمه شعبان جشن گرفته شود و چراغانى شود درست نیست، حق حضرت درست ادا نمى شود. باید یک تبلیغى بشود، ترویجى بشود مثلاً با عنوان دهه مهدویت که از دهم تا بیستم شعبان دهه مهدویت باشد، همانطور که دهه حسینى داریم (عاشورا) دهه آخر صفر مربوط به نبى اکرم و امام مجتبى، علیهماالسلام، دهه فاطمیه مربوط به حضرت زهرا، سلام اللَّه علیها، دهه مهدویت داشته باشیم.
به عنوان آخرین سؤال بفرمائید با چه مشکلاتى از یکسو و چه برکات و عنایاتى خاصه از ناحیه حضرت مواجه بوده اید؟
مشکلات که فراوان است ما از صفر شروع کردیم، از نظر مادى و حتى جا نداشتیم و مکانى که الآن هستیم منزل مسکونى خود ما بوده است که دراختیار این کار قرار دادیم و افتخار هم مى کنم و حضرت هم عنایت فرمودند که ما حتى یک لحظه بیجا نشدیم و بحمداللَّه با واگذارى اینجا جاى بهتر و مناسبترى پیدا شد. امّا متأسفانه با کمى امکانات و بعضاً عدم امکانات مادى روبرو هستیم. امروز روزى است که باید دست افرادى که مى خواهند کار کنند از نظر امکانات مادى باز باشد، تجهیزاتى که باید داشته باشند، لوازم و امور دیگرى که بتواند پاسخگوى تهاجم فرهنگى باشد. بتواند نشر آثار و عقاید بکند دراختیار آنها باشد. البته دوستانى بوده اند که کمک کرده اند و مى کنند در اصفهان ما عشاقى را سراغ داریم که اینها خدمتگزار حضرت مهدى، علیه السلام، هستند و بوده اند و به ما کمک کرده اند ولى متأسفانه با کمبود مواجه بوده ایم و هستیم، بخصوص در رابطه با اعزام مبلغ به اطراف، مثل زاهدان، بندرعباس، سیستان و بلوچستان، ایرانشهر بخصوص، مجموعاً کارها انجام شده بحمداللَّه کمبودها هم جبران شده و ان شاءاللَّه جبران مى شود.
امّا برکات، برکاتى که فرمودید، من قبل از شروع کار تا تصمیم گرفتم، شبى خواب دیدم که از یک کوه بسیار بزرگى بالا مى روم که خیلى بالا رفتن از این کوه سخت است، خیلى مشکل بالا رفتم تا رسیدم، نهایتاً به بالاى کوه به آن هدف بعد از رسیدن یادم هست در عالم رؤیا سوره فجر خواندم از همان خواب فهمیدم که این کار، کار مشکلى است، کار سختى است، ولى نهایتاً به پیروزى مى رسد. بعد هم این هدف ما که در سه رساله مطرح کرده بودیم و با بعضى دوستان شفاهاً مطرح کرده بودیم این را جاهاى دیگر هم دنبال کردند، مسجد جمکران دنبال کردند و بحمداللَّه ان شاءاللَّه داریم به پیروزى مى رسیم. جمعاً چون کار، کار شخصى و فردى نیست. موفقیتهایى که مسجد جمکران کسب کردند بعد از کار ما شروع کردند امّا بحمداللَّه موفق بوده اند. مجله موعود، مجله هاى دیگر راجع به حضرت جمعاً رسیده ایم به موفقیت.
 

ماهنامه موعود شماره ۲۶