موعود پایگاه اینترنتی موعود
روستای کوچک «دوان» در ۱۲ کیلومتری شمال «شرقی» کازرون در طول چهارده قرن، بیش از سی عالم بزرگوار را تربیت، و به عالم اسلام تقدیم کرده است، و بدون تردید، سرآمد آنان در تاریخ معاصر ایران، حجت‌الاسلام علی دوانی است.
استاد علی دوانی، در مهر ماه ۱۳۱۰ هجری شمسی در آن روستا متولد شد و تا سن هفت سالگی در دوان به سر می‌برد و پس از آن، نزد اقوامش به «آبادان» رفت. در آن شهر، دو کلاس اکابر (ششم ابتدایی) را پشت‌سر گذاشت و وارد آموزشگاه فنی شرکت نفت شد.
حدود سال۱۳۲۲ برای تحصیل علوم دینی عازم نجف شد و به مدت پنج سال و نیم در حوزه علمیه نجف نزد استادانی چون «شهید آیت‌الله مدنی»، «آقا شیخ علی کاشانی»، «میرزا محمد اردبیلی»، «محمد غروی»، «آیت‌الله محمدرضا طبسی» و «آیت‌الله حاج میرزا علی فلسفی» تحصیل کرد و کتاب قوانین در علم اصول فقه و جلد نخست شرح لمعه را به پایان رسانید.در اوایل سال ۱۳۲۷ به دلیل کسالت و برای تغییر آب و هوا به کشور بازگشت و ابتدا به زیارت بارگاه حضرت امام علی‌بن موسی‌الرضا(ع) شتافت و سپس به نهاوند رفت و با دختر مرحوم آیت‌الله احمد آل آقا نهاوندی از سلاله استاد کل وحید بهبهانی ازدواج کرد.استاد دوانی پس از ازدواج برای تکمیل تحصیلات خود به قم رفت و در محضر اساتیدی چون علامه طباطبایی، شهید آیت‌الله صدوقی، امام خمینی و آیت‌الله بروجردی، فقه، اصول، تفسیر و فلسفه را فرا گرفت و پس از ۲۲ سال دروس حوزوی را به پایان رسانید.این عالم فرزانه کار خود را در دو شیوه متمرکز کرده بود؛ یکی منبر و سخنرانی دینی و دیگری، تألیف و تصنیف کتب مذهبی. بر این اساس، سال‌ها در داخل کشور و همچنین چندین سال در کشور کویت در ماه‌های مبارک رمضان، محرم و صفر سخنرانی می‌کرد. وی در قم با جمعی از فضلای حوزه علمیه، مجله دینی «درس‌هایی از مکتب اسلام» را منتشر کرد. در سال ۱۳۵۰ به تهران آمد و در این شهر سکونت کرد و در هر دو مقوله، فعالیت خود را ادامه داد و موفق شد بیش از ۷۶ جلد کتاب در زمینه‌های تألیف، ترجمه و تصحیح منتشر سازد.ایشان بیش از هشتاد مقاله تحقیقی نیز در جراید به چاپ رسانده است؛ افزون بر آن در دانشگاه‌های گوناگون از جمله دانشگاه تربیت معلم، امام صادق (ع)، امام حسین (ع)، دانشکده الهیات و معارف اسلامی تهران، دانشکده علوم قرآنی و … در موضوعات تاریخ اسلام، سیره ائمه معصومین، تاریخ فقه، تراجم و رجال به تدریس پرداخت.استاد دوانی در حدود سی کنگره علمی‌شرکت کرد و مقالات او در بیشتر این کنگره‌ها به چاپ رسید. برخی از آثار مهم ایشان به شرح زیر است:
۱. امام مهدی(ع) از دیدگاه قرآن و عترت
۲. دانشمندان عامه و مهدی موعود(ع)
۳. مفاخر اسلام (دوازده جلد)
۴. نگاهی کوتاه به زندگانی پر افتخار سیدرضی
۵. تاریخ اسلام از آغاز تا هجرت
۶. شرح زندگانی استاد کل، وحید بهبهانی
۷. امام خمینی(ره) در آیینه خاطره‌ها
۸. حاج شیخ عباس قمی، مرد تقوا و فضیلت
۹. زندگانی زعیم بزرگ عالم تشیع آیت‌الله بروجردی
۱۰. خاطرات من از استاد شهید مطهری
۱۱. شرح زندگانی جلال‌الدین دوانی
۱۲. نهضت روحانیون ایران (ده جلد)
۱۳. نقد عمر
پی‌نوشت:
٭ (برگرفته از کتاب تاریخ و فرهنگ مردم دوان، تحقیق دکتر عبدالعلی لهستانی زاده، انتشارات نوید شیراز، چاپ دوم، ۱۳۸۰، ص ۴۹۳).
ماهنامه موعود شماره ۷۲
