آیا یاران اصلى امام زمان(عج) عصاره تاریخ هستند

قیام مهدوى به حدى گسترده و فراگیر است که در قلمرو آن، همه ملیت‌‏ها و گروه‏‌ها – از گذشته تا حال و آینده – حضور دارند و حتى ملائکه الهى نیز در آن به ایفاى نقش مى‌‏پردازند.

آیا یاران اصلى امام زمان(عج) عصاره تاریخ هستند و از میان این همه انسان‏‌هاى صالح و اولیاى الهى انتخاب آنان چگونه صورت مى‏‌گیرد، یعنى آنها چه ویژگى‏‌هاى دارند که به این مقام برگزیده شده‏‌اند؟! مرکز تخصصی مهدویت پاسخ می‌گوید:

انقلابى بزرگ و جهانى نیازمند رهبران و مدیرانى لایق، کارکشته، وارسته و پرتوان است که هم پیروزى‏‌اش تأمین شود و هم اهداف و برنامه‏‌هاى فراگیر آن تحقق یابد، بستر زمان و تاریخ، دروازه ورودى انسان‏‌ها به دانشگاه مهدوى است؛ دانشگاهى که در آن ملیت و قومیت، مذهب، نژاد، مقطع زمانى و… مطرح نیست؛ بلکه فراملى، قومى، نژادى و انسانى است. براین اساس قیام مهدوى به حدى گسترده و فراگیر است که در قلمرو آن، همه ملیت‏‌ها و گروه‏‌ها – از گذشته تا حال و آینده – حضور دارند و حتى ملائکه الهى نیز در آن به ایفاى نقش مى‏‌پردازند.

پس از آنجایى که در میان یاران حضرت، پیامبران و اولیاى الهى(چون عیسى، یوشع، خضر، اصحاب کهف و…) و هم از اصحاب پیامبر اسلام(ص) و امیرمؤمنان(ع)(چون سلمان و مالک، ابوذر و…) حضور دارند، مى‏‌توان گفت آنان عصاره تاریخ خواهند بود. علاوه بر آن که خود حضرت مهدى(عج) ادامه دهنده راه همه پیامبران و اوصیا و دارنده همه سنن و مواریث آنان است؛ به طور طبیعى یارانش نیز دارنده این میراث گرانبها خواهند بود.

البته در مجامع روایى بر ۳۱۳ یار خاص آن حضرت تأکیدات ویژه‏‌اى شده و اوصاف و خصلت‏‌هایى براى آنان شمارش شده است که نشان مى‏‌دهد واقعاً آنان انسان‏‌هاى برتر، شایسته و برگزیده هستند و توان انجام این مأموریت بزرگ الهى را دارند.

*اوصاف یاران در قرآن‏

در قرآن آیاتى وجود دارد که ویژگى‏‌هاى برشمرده آن‌ها را مى‏‌توان بر یاران خاص حضرت مهدى(عج) تطبیق داد و در بعضى از روایات نیز بیان شده که این آیات در مورد مهدى(عج) و اصحابش باشد؛ از جمله مى‏‌فرماید: «‏یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّهٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّهٍ عَلَى الْکافِرِینَ یُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ لا یَخافُونَ لَوْمَهَ لائِمٍ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ»(۱)؛

براساس این آیه خداوند در آینده جمعیتى را براى حمایت دین بر مى‏‌انگیزد و اوصاف کسانى را که باید این رسالت بزرگ را انجام دهند، چنین شرح مى‏‌دهد:

۱- آنان عاشق خدا بوده و جز به خشنودى او نمى‏‌اندیشند، هم خدا آن‌ها را دوست دارد و هم آنان خدا را دوست دارند.

۲- در برابر مؤمنان خاضع و فروتن هستند.

۳- در برابر ستمکاران قدرتمند هستند.

۴- جهاد در راه خدا برنامه همیشگى آنهاست.

۵- ثابت قدم بوده و از ملامت کنندگان باکى ندارند.

در پایان مى‏‌فرماید: «به دست آوردن این امتیازات (علاوه بر کوشش شخصى)، مرهون فضل الهى است که به هر کس شایسته باشد، داده مى‏‌شود. «ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ».

در روایتى از امام صادق(ع) اوصافى براى یاران حضرت مهدى بیان شده که با اوصاف مذکور در آیه هماهنگ است.(۲)

به طور کلى مى‏‌توان اوصاف، و ویژگى‏هاى یاران خاص حضرت را در روایات چنین شمارش کرد.

*اوصاف یاران در حدیث‏

-شناخت عمیق نسبت به خدا

امام صادق(ع) مى‏‌فرماید: «در قلوب آنان (یاران مهدى)، نسبت به ذات خدا شکى نیست».(۳)

و «آنان به وحدانیت خداوند آن چنان که حق وحدانیت اوست، اعتقاد دارند».(۴)

-معرفت امام زمان(عج)

امام سجاد(ع) مى‏‌فرماید: «آنان کسانى‏‌اند که به امامت مهدى(عج) اعتقاد دارند».(۵)

-اخلاص

امام جواد(ع) فرمود: «هنگامى که براى مهدى، ۳۱۳ تن از اهل اخلاص جمع شد، خداوند امر او را ظاهر خواهد کرد».(۶)

-اطاعت و فرمانبرى

امام صادق(ع) مى‏‌فرماید: «اطاعت آنان از امام، بیشتر از فرمانبرى کنیز در برابر مولایش است»(۷)

-استقامت

آن حضرت(ع) هم چنین فرمود: «… گویا قلب‏هاى آنان مانند تکه‌‏هاى آهن است… محکم‌‏تر از سنگ است».(۸)

-جان‌نثارى

از امام صادق(ع) نقل شده است: «آنان پروانه‌وار شمع وجود امام را در میان گرفته و او را با جانشان محافظت مى‏‌کنند».(۹)

-برخوردارى از تأییدات الهى

امام على(ع) فرمود: «… خداوند مردى (مهدى) را در آخرالزمان مى‏‌انگیزاند… او را به ملائکه‏‌اش تأیید کرده و انصارش را حفظ خواهد کرد».(۱۰)

-شهادت‏‌طلبى

امام صادق(ع) فرمود: «یاران مهدى، آرزو مى‏‌کنند که در راه خدا به شهادت برسند».(۱۱)

-صبر و بردبارى

امام على(ع) مى‏‌فرماید: «یاران مهدى، گروهى‏‌اند که به خاطر صبر و بردبارى در راه خدا، بر او منت نمى‏‌گذارند و از اینکه جان خویش را تقدیم حضرت حق مى‏کنند، به خود نمى‏‌بالند و تکبر نمى‏‌کنند».(۱۲)

-شیران روز و زاهدان شب

امام صادق(ع) فرمود: «گویا من نظر مى‏‌کنم به قائم و اصحاب او در نجف و کوفه، سجده‏‌ها به پیشانى‏‌هاى آن‌ها اثر گذاشته است؛ شیران در روز و راهبان در شب‌‏اند».(۱۳)

-همدلى

امام على(ع) فرمود: «ایشان یکدل و هماهنگ هستند».(۱۴)

-خواستار برکت

از امام صادق(ع) آمده است: «آنان بر فراز اسب‏‌هاى خود دست بر زین امام مى‏‌کشند و تبرک مى‏‌جویند.(۱۵)

-عبادت الهى

امام صادق(ع) فرمود: «در دل شب، از خشیت خداوند ناله‏‌هایى دارند، مانند ناله مادران پسر مرده» و «شب‏‌ها را با عبادت به صبح مى‏‌رسانند و روزها را با روزه به پایان مى‏‌برند».(۱۶)

– شجاعت

امام على(ع) مى‏‌فرماید: «همه شیرانى‏‌اند که از بیشه‏‌ها خارج شده‏‌اند و اگر اراده کنند، کوه‏‌ها را از جا برمى‏‌کنند».(همان)

-علم و بصیرت

امام على(ع) مى‏‌فرماید: «پس گروهى در آن فتنه‏‌ها صیقلى مى‏شوند، مانند صیقل دادن آهنگر، شمشیر را. دیده‏‌هاى آنان به نور قرآن جلا داده و تفسیر در گوش‏‌هایشان جا گرفته است. در شب جام حکمت را به آن‌ها مى‏‌نوشانند، بعد از اینکه در بامداد هم نوشیده باشند».(۱۷)

-حق یاورى

امام صادق(ع) مى‏‌فرماید: «خداوند به وسیله آن‌ها، امام حق را یارى مى‏‌کند».(۱۸)

-حکمت نورانى

از امام صادق(ع) نقل شده است: «گویى دل‏‌هاى آنان مشعل نورانى است».(۱۹)

با توجه به این روایات روشن مى‏‌شود که یاران حضرت مهدى(عج) داراى چنان ویژگى‏‌ها و اوصاف برتر و کم نظیرى هستند که به حق در این مقام و موقعیت قرار گرفته‏‌اند و بدین جهت نقش مهمى در پیروزى آن قیام جهانى خواهند داشت.

*پی‌نوشت‌ها:

۱-مائده (۵)، آیه ۵۴

۲-بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸

۳-همان، ص ۳۱۷

۴- بشاره الاسلام، ص ۲۲۰

۵-کمال الدین، ح ۱، باب ۳۱، ح ۲

۶- همان، ح‏۲، ص ۳۷۸-۳۷۷

۷-بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸

۸-همان، ص ۳۰۷، ح ۸۲

۹-همان، ص ۳۰۸

۱۰-همان، ص ۲۸۰، ح ۶

۱۱-همان، ص ۳۰۷، ح ۸۲

۱۲-یوم الخلاص، ص ۲۲۴

۱۳-بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۸۶

۱۴-یوم الخلاص، ص ۲۲۴

۱۵-بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸

۱۶-یوم الخلاص، ص ۲۲۴

۱۷-بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۴، ح ۶۴

۱۸-همان، ص ۳۰۸

۱۹-همان.

فارس