در قرآن و روایات، نشانههای زیادی برای مومنان، پرهیزکاران و اهل بهشت به عنوان الگو ذکر شده است، تا بندگان با تمرین و ممارست به درجه اعلای بندگی دست پیدا کنند. ماه رمضان درهای آسمان به روی همه بندگان و حتی گناهکارترین آنها باز است و بهترین زمان برای تمرین اطاعت و بندگی است، میتوان از فضائل این ماه و رحمت مضاعف خدای مهربان استفاده نمود و به تقویت پایههای ایمان در دل پرداخت و از الگویی که در قرآن ارائه داده شده بهره جست.
ایمان اوصافی دارد:
۱. ایمان، هجرت و جهاد: الَّذینَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فی سَبیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَه عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ(توبه/۲۰)؛ کسانی که ایمان آورده و به خاطر خدا هجرت کرده و در راه او با اموال و جان خود، جهاد کردند، مقام بزرگی در نزد خدا دارند و پیروز و رستگارند.
۲. اطاعت از خدا و پیامبر: وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ یَخْشَ اللَّهَ وَ یَتَّقْهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ(نور، ۵۲)؛ کسانی که از خدا و پیامبرش اطاعت میکنند و از خدا ترس و خشیت دارند و پرهیزکارند، اهل رستگاریاند.
۳. ترس از خدا، توکل، اقامه نماز و انفاق: إِنَّمَا الْمُوْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ
قُلُوبهُمْ وَ إِذَا تُلِیَتْ عَلَیهْمْ ءَایَاتُهُ زَادَتهْمْ إِیمَانًا وَ عَلیَ رَبِّهِمْ یَتَوَکلَّونَ* الَّذِینَ
یُقِیمُونَ الصَّلَوه وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ* أُوْلَئکَ هُمُ الْمُوْمِنُونَ حَقًّا لهَّمْ دَرَجَاتٌ
عِندَ رَبِّهِمْ وَ مَغْفِرَه وَ رِزْقٌ کَرِیم(انفال، ۲-۴)؛ مومنان، تنها کسانی هستند که هر گاه نام خدا برده شود، دلهاشان ترسان میگردد و هنگامیکه آیات او بر آنها خوانده میشود، ایمانشان فزونتر میگردد و تنها بر پروردگارشان توکل دارند. آنها که نماز را برپا میدارند و از آنچه به آنها روزی دادهایم، انفاق میکنند. (آری)، مومنان حقیقی آنها هستند،
برای آنان درجاتی (مهم) نزد پروردگارشان است و برای آنها، آمرزش و روزی بینقص و عیب است.
۴. امانتداری و تعهد به پیمان: وَ الَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ رَاعُون(مؤمنون، ۸)؛ مومنان کسانی هستند که امانتها و عهد و پیمانشان را مراعات میکنند.
۵. وحدانیت و تقید به حدود الهی: وَ الَّذینَ لا یَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ وَ لا یَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتی حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ لا یَزْنُون(فرقان، ۶۸)؛ کسانی که غیر از خدا، کسی را عبادت نمیکنند و انسانهایی را که خدا خونشان را محترم شمرده، نمیکشند و زنا نمیکنند.