در بخش دوم به بیان دیگر بازتابهای این جنگ خواهیم پرداخت:
۸- انتشار پدیده مواد مخدر
در کنار پدیدههایی چون نبود امنیت و گسترش جرم و جنایت و نبود نظم و ترتیب و انتشار باندهای سازمانیافته جنایتکار؛ پدیدهای در عراق به نام خرید و فروش و مصرف مواد مخدر به شدت در عراق درحال افزایش است و براساس آمار وزارت بهداشت عراق در سال ۲۰۰۶ بیش از ۲۴ هزار عراقی که اکثرا آنها را جوانان تشکیل میدهند، به نحوی در کار مواد مخدر هستند.
* زیر کشت مواد مخدر رفتن زمینهای کشاورزی عراق
بسیاری از گزارشهای عراقی تاکید میکنند، زمینهای کاشت برنج دیم در فرات مرکزی به مرکز کاشت افیون تبدیل شده است، رئیس کمیته بین المللی مبارزه با مواد مخدر در نشست این کمیته در وین تاکید کرد که پس از اشغال عراق، این کشور به کانون انتقال و عبور مواد مخدر تبدیل شده و مواد مخدری چون حشیش و قرصهای روانگردان و هروئین افغانستان وارد این کشور میشود تا از آنجا به اردن و کشورهای حوزه خلیج فارس و از آنجا به اروپا منتقل شود.
* نبود هیچگونه نظارت بر بازار این مواد مخدر
وی افزود: اوضاع اجتماعی حاکم بر عراق مهمترین دلیل تبدیل عراق به کانون انتقال و مصرف مواد مخدر است، چون هیچ نظارتی بر بازار این مواد مخدر وجود ندارد.
* خطرات ناشی از مصرف مواد مخدر بیش از خطر اشغال
اما در ادامه بحرانهای اجتماعی و اخلاقی ناشی از اشغال عراق توسط نظامیان آمریکایی مدیر بهداشت عمومی منطقه جنوب عراق اعلام کرد، آمارهای ارائه شده توسط وزارت بهداشت عراق از فجایع جدیدی پرده برمیدارد که مستقیما جامعه مدنی عراق را هدف قرار داده و خطرات ناشی از آن بسیار فراتر از خطرات اشغال و تجاوز آمریکاییهاست.
* از هر ۱۰ جوان عراقی ۳ نفر معتاد به مواد مخدر
به گفته مسئول بهداشت عمومی منطقه جنوب براساس آمارهای وزارت بهداشت عراق از هر ۱۰ جوان عراقی قرار گرفته در گروه سنی ۱۸ تا ۳۰ سال ۳ نفر معتاد به مصرف مواد مخدر هستند و مواد مخدر مصرفی توسط این جوانان از نوع خطرناک آن بشمار میآید که ظرف یکماه دستگاه عصبی مصرفکننده را مختل میکند و موارد فوت بیشماری در اثر مصرف این مواد توسط وزارت بهداشت به ثبت رسیده است.
۹- گسترش فساد مالی
براساس گزارش سالیانه سازمان “شفافسازی بین المللی ” که مقر آن در برلین است، عراق از حیث انتشار و گسترش فساد رتبه سوم در جهان احراز میکند و از میان ۱۸۰ کشور جهان فقط سومالی و میانمار بالاتر از عراق قرار دارند.
* ۴ میلیارد دلار فساد مالی سال ۲۰۰۸ در عراق
شبکه بیبیسی در ۹/۱۱/۲۰۰۸ به نقل از “استوارت بوین ” مسئول نظارت بر بازسازی عراق اعلام کرد که حجم فساد مالی در دولت عراق به بیش از ۴ میلیارد دلار میرسد و بخشی از این اموال در تامین هزینه مالی و بودجه شبه نظامیان مسلح استفاده میشود.
* ۱۰درصد تولید ناخالص داخلی عراق قربانی فساد مالی و اداری
بوین تاکید کرده بود: حجم فساد مالی حاکم بر عراق بیش از ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را دربرمیگیرد و بیکفایتی دولت عراق در اداره اموال مهمترین مانع برسر راه بازسازی عراق است.
* ۲۵۰ بیلیون دلار خسارت ناشی از فساد مالی از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۸
همچنین کمیسیون شفافسازی در عراق اعلام کرد که طی سال ۲۰۰۹ بیش از ۷ میلیارد دلار از اموال دولتی مفقود شده و یک مقام بلند پایه در کمیسیون شفافسازی وابسته به پارلمان عراق تاکید کرد که ظرف ۵ سال از سقوط رژیم صدام حسین و اشغال عراق توسط نظامیان آمریکایی و فساد اداری و مالی ناشی از آن کشور عراق ۲۵۰ بیلیون دلار خسارت دیده است.
* وزارت دفاع مهمترین کانون فساد اداری و مالی در عراق
گزارش کمیسیون شفافسازی تاکید میکند: دبیرخانه دولت عراق و وزارت دفاع مهمترین کانونهای فساد اداری و مالی در این کشور هستند و “موسی فرج ” نایب رئیس کمیته شفافسازی در گفتگو با روزنامه فرامنطقهای “الحیات ” بمناسبت سالگرد اشغال عراق گفت: عراق طی این مدت بیش از ۴۵ بیلیون دلار از قاچاق نفت خام جنوب و ۴۵ بیلیون دلار دیگر از مشتقات نفت زیان دیده و ۶۰۰ میلیون میلیون متر مکعب از گاز عراق سالیانه بدون استفاده میسوزد و از ۱۰۴۱ حلقه چاه نفت موجود در عراق نفت ۴۴۱ حلقه چاه که شامل ۲.۴ میلیون بشکه نفت است، مورد سوءاستفاده قرار میگیرد.
* عدم احداث حتی یک پالایشگاه در عراق
وی افزود: ظرف ۵ سال گذشته حتی یک پالایشگاه هم در عراق احداث نشده با این که بسیاری از شرکتهای بین المللی آمادگی خود را برای سرمایهگذاری در این حوزه و احداث چنین پالایشگاههایی ظرف ۶ ماه تا یک سال اعلام کردهاند.
نایب رئیس کمیته شفافسازی پارلمان عراق در پایان گفت: از ۲۵۰ بیلیون دلار باقی مانده توسط وزارتخانهها و دستگاههای مختلف دولتی هدر رفته است.
* مصونیت قضایی مفسدان مهمترین عامل انتشار فساد
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در شماره ۸/۵/۲۰۰۹ با انتشار گزارش مشروحی از فساد اداری و مالی حاکم بر عراق به نقل از کمیساریای کمیته شفافسازی نوشت که مهمترین دلیل گسترش پدیده فساد در تمام انواع آن در عراق اطمینان خاطر مفسدان از عدم تحتپیگرد قرار گرفتن و مجازات یا مصونیتهایی است که احزاب و طوایف حامی آنها برایشان فراهم میکنند.
* وزارت کار و مشاغل عمومی و وزارت دادگستری در رتبه دوم و سوم از حیث فساد
براساس گزارش کمیته شفاف سازی تنها در سال ۲۰۰۹ در وزارت بازرگانی ۹۹ مورد تخلف به ثبت رسیده و این وزارتخانه از حیث انتشار فساد رتبه دهم را در میان دستگاههای دولتی احراز میکند و همانگونه که گفته شد، وزارت داخلی با ۷۳۶ مورد تخلف همچنان در رتبه اول سال ۲۰۰۹ و وزارت کار و مشاغل عمومیبا ۴۰۰ مورد تخلف و وزارت دادگستری با ۲۴۹ مورد تخلف رتبههای دوم و سوم را به خود اختصاص میدادند.
* فساد حتی به کمیته شفافسازی هم رسوخ کرده
اما نکته بسیار مهم اینجا بود که خود کمیته شفافسازی که مسئول مبارزه با فساد در کشور از فساد رنج میبرد و طی سال ۲۰۰۹ تعدادی از کارمندان و شاغلان در این کمیته به دلیل ارائه مدارک جعلی و دریافت رشوه از کار برکنار شدند.
۱۰- اوضاع اسفبار بهداشتی
به دنبال اشغال عراق توسط نظامیان آمریکایی و بسان دیگر حوزههای اجتماعی وضعیت بهداشت در عراق نیز به شکل چشمگیری سیر قهقرایی طی کرد و در راستای نبود کمترین امکانات بهداشتی انواع و اقسام بیماریها مانند حصبه و وبا و سرخک و دیفتری، توکسوپلاسموز و سل و ایدز گسترش قابل توجهی یافتند که بالطبع بر میزان مرگ و میر افراد تاثیر بسزایی گذاشتند و این جدای از موارد مرگ و میر یا دچار شدن به انواع و اقسام معلولیتها در اثر انفجار مین یا بمبهای عمل نکرده در مناطق مختلف عراق از جمله بصره بود.
* فقر و بیکاری و سوء تغذیه و نداشتن ساختارهای زیر بنایی مشخصه دومین کشور نفتخیز جهان
باوجود این که عراق جزو کشورهایی در جهان بشمار میاید که دارای ذخایر سرشار نفت و گاز است و از حیث داشتن ذخایر نفتی رتبه دوم را در جهان احراز میکند، با این حال و به دلیل فاجعه جنگ و اشغالگری با میانگینهای بالای فقر و بیکاری و سوء تغذیه و نداشتن ساختارهای زیر بنایی مواجه است و شهروندان این کشور از نبود آب بهداشتی و برق به شدت رنج میبرند.
۱۱- ترور دانشمندان و نخبگان عراقی
از زمان اشغال عراق توسط نظامیان آمریکایی تا کنون ایت کشور به عرصه عملیاتهای ترور و قتل و کشتار گسترده و سازمانیافته و برنامهریزی شده بسیاری از شخصیتهای علمی و نخبه عراق تبدیل شده است و با توجه به ناامنی و هرج و مرج گسترده حاکم بر این کشور به نظر می رسد، انجام اینگونه ترورها بخشی از استراتژی ایجاد هرج و مرج سازمانیافته در عراق است که اشغالگران از زمان اشغال آن را در عراق دنبال میکنند.
* ترور ۳۵۰ دانشمند عراقی توسط موساد
یک گزارش آمریکایی تاکید میکند که دستگاه اطلاعات و جاسوسی رژیم صهیونیستی (موساد) با کمک نظامیان آمریکایی حاضر در عراق تا کنون ۳۵۰ دانشمند و بیش از ۲۰۰ استاد دانشگاه عراقی را در عرصهها و حوزههای مختلف علمی ترور کرده است.
* ۵۰۰ دانشمند عراقی تا کنون توسط ایادی ناشناخته ترور شدهاند
گزارش منتشره در مجله مرکز بین المللی نظارت بر موارد نقض حقوق بشر در عراق تاکید میکند، براساس لیست تهیه شده که ۱۰۰۰ دانشمند عراقی را دربرمیگیرد، تا کنون حدود ۵۰۰ دانشمند توسط ایادی ناشناخته ترور شدهاند.
* ۱۷ هزار دانشمند و استاد دانشگاه عراقی وادار به مهاجرت از عراق شدهاند
همچنین از زمان اشغال عراق تا کنون جدای از ترورهای صورت گرفته دانشمندان و نخبگان و اساتید دانشگاههای عراق به شدت تحت پیگرد و آزار و اذیت قرار دارند و آمار و ارقام رسمی حکایت از این دارد که از زمان اشغال عراق تا کنون حدود ۱۷ هزار دانشمند و استاد دانشگاه عراقی وادار به مهاجرت از این کشور شدهاند و کسانی که ماندن را بر مهاجرت ترجیح دادهاند، بارها توسط نظامیان آمریکایی بازداشت شده و مورد بازجویی و تحقیق و حتی آزار و شکنجه قرار گرفتهاند.
* سرمایهگذاری کاخ سفید بر دانشمندان عراقی
این درحالی است که گزارش صادره توسط مرکز تحقیقات ملی ساندیای آمریکا تاکید می کند، کاخ سفید برنامههای بسیاری را طراحی و میلیونها دلار برای جذب دانشمندان عراقی سرمایهگذاری کرده و دهها دانشمند عراقی هم اکنون در زندانهای آمریکا بسرمیبرند.
۱۲- آثار روحی و روانی برجای مانده از اشغال بر کودکان عراقی
گزارشها تاکید میکنند که عراق هم اکنون در نتیجه حوادث ناشی از جنگ و انفجارها و عملیات قتل و کشتار و ربودن و زندانی کردن و آواره کردن و صحنههای وحشتناک و هولناکی که طی سالهای اشغال بر زندگی عراقیها سایه افکنده در وضعیت اسفباری بسرمیبرد.
* استرس مهمترین بیماری روانی که کودکان عراقی را تهدید میکند
“سزار چیلالا ” پرفسور استرالیایی میگوید: بسیاری از کودکان عراق از نتایج مترتب از جنگ تاثیر پذیرفته و به بیماری “استرس پس از حادثه ” مبتلا شدهاند که یکی از غمانگیزترین نتایج برجای مانده از جنگ در عراق است.
* ضربات روحی و روانی تا سالها در روح و روان افراد تاثیر گذار است
این پرفسور استرالیایی که جایزه خبرنگاران ماورای بحار آمریکا را نیز دریافت کرده، در ادامه میافزاید: وضعیت روحی کودکان عراقی اکثرا از انفجارهای روزانه و عملیات قتل و کشتار و تهدید و آشوب و بلوای پس از انفجارها که در اکثر شهرهای عراق روی میدهد، تاثیر میپذیرد، درحالی که آنها توجه ندارند، استرسهای پس از حادثه به مغز کودکان آسیب رسانده و تاثیرات آن تا سالهای سال در روح و روان این کودکان قابل ملاحظه است و این جدای از تاثیرات و بازتابهای آزار دهنده جسمی است که بر زندگی این کودکان در آینده تاثیر غیرقابل انکار میگذارد.
* آمریکا و انگلیس مسئول اوضاع جاری در عراق
وی تاکید میکند: به موجب موافقتنامههای لاهه و ژنو مسئولیت تمام موارد فوق مستقیما متوجه انگلیس و آمریکا به عنوان کشورهای اشغالکننده عراق است و این دو کشور باید برآورنده و تامینکننده امنیت و بهداشت در عراق بویژه برای زنان و کودکان آن باشند.
* ۴۸ درصد کودکان عراقی مبتلا به انواع استرس
همچنین دیگر گزارشهای بین المللی نیز با اشاره به اوضاع اسفبار کودکان عراق اظهار میکنند، تعداد زیاد و بیشمار کشتهها و زخمیها که موسسات و مراکز بهداشتی عراق را به خود مشغول داشته، عملا پزشکان این کشور را از رسیدگی به اوضاع روحی و روانی کودکان بازمی دارد و آمارهای موجود نشان میدهد که بیش از ۴۸ درصد کودکان عراقی مبتلا به انواع استرس از جمله استرسهای پس از حادثه هستند و از زمان اشغال عراق در سال ۲۰۰۳ بیش از ۲ میلیون کودک عراقی از خانههای خود آواره شدهاند.
این گزارشها تاکید میکنند: بیشک این ضربات روحی تا یک ربع قرن یا ۲۵ سال همراه این کودکان خواهد بود.
* انتشار پدیده کودکان کار و کودکان خیابانی
گزارش خبرگزاری فرانسه اظهار میکند: کودکان عراقی بهای سنگینی را در جنگ پرداخت کردند؛ تا پایان سال ۲۰۰۷ حدود ۷۵ هزار کودک عراقی مجبور شدند، به خاطر شرایط حاکم بر کشور به اردوگاهها و مراکز نگهداری کودکان پناه ببرند و بیش از ۲۲۰ هزار دانشآموز دوره ابتدایی به خاطر همین شرایط مجبود به ترک تحصیل شده و براساس آمارهای سال ۲۰۰۶ بیش از ۷۶۰ هزار دانشآموز از مدرسه فرار کردهاند، این درحالی است صدها کودک نیز که سن آنها فراتر از ۹ سال نیست، در زندانهای نظامیان آمریکایی بسرمیبرند و اکثر آنها در شرایط بسیار بد نگهداری میشوند و تحت انواع و اقسام آزارها و شکنجههای از جمله آزارهای جنسی قرار دارند.
همچنین پدیده کودکان کار و کودکان خیابانی به شدت در عراق گسترش پیدا کرده و شرایط بد معیشتی خانوادههای عراقی را واداشته تا کودکان خود را راهی خیابانها کرده تا بکارهای پست و تکدیگری بپردازند.